De omgeving van een pluimveehouderij in buurtschap Hezelaar in Sint-Michielsgestel had al enkele jaren last van geuroverlast. Terwijl de pluimveehouder juist plannen had om nog uit te breiden én hiervoor ook de mogelijkheden heeft. In samenwerking met de gemeente, provincie en in nauw overleg met de omwonenden en de agrariër kwam Ruimte voor Ruimte tot een oplossing: de omwonenden verkopen een stukje van hun grond. RvR koopt de pluimveehouder aan en op het beschikbare gebied worden 19 kavels gerealiseerd waarmee het geheel kan worden betaald.

De gemeente faciliteert deze ontwikkeling en doet ook een duit in het zakje. Het unieke aan project Hezelaar is dat bewoners zelf de bouwstenen hebben aangedragen om tot een transformatie van hun buurtschap te komen en er een kwalitatief hoogstaand gebied kan worden ontwikkeld.

Maatschappelijk ontwikkelaar Ruimte voor Ruimte biedt oplossing voor agrariër en omwoners
Naar verwachting stoppen de komende 2 jaar in Brabant minstens 740 veehouders in de intensieve veehouderijsector. In totaal moet er ruim 4 miljoen m2 aan stallen gesloopt worden. Ruimte voor Ruimte kan de Provincie en de Brabantse gemeenten daarbij ondersteunen. Project Hezelaar is daar een mooi en uniek voorbeeld van.

Aanleiding
Hezelaar is een klein buurtschap tussen Sint-Michielsgestel, Gemonde en Schijndel en bestaat uit circa 25 woningen in de directe omgeving van een pluimveehouderij. De eigenaar van dat bedrijf heeft de wens om zijn bedrijf uit te breiden en heeft daarvoor een vergunning aangevraagd bij de gemeente welke verleend moet worden.

De omwonenden echter klaagden al jarenlang over stankoverlast van het bedrijf. Evenals de bewoners van een nieuwe woonwijk aan de rand van Sint-Michielgestel.

Beide partijen keken naar de gemeente en Provincie. Een dilemma dus. De gemeente schakelde daarom een onafhankelijk adviseur vanuit de provincie in die samen met een ambtenaar van de gemeente in gesprek ging met alle betrokken partijen. Een echte oplossing bleek lastig vanwege uiteenlopende belangen en ervaringen.

Van ontwerpsessies naar plan
Uit de gesprekken kwam naar voren dat zowel de omwonenden als de pluimveehouder graag een rol wilden spelen in de oplossing. De gemeente benaderde Ruimte voor Ruimte met als uitgangspunt het verplaatsen of saneren van het bedrijf.

Samen met de gemeente organiseerden we ontwerpsessies met de bewoners. Uit ervaring wisten we dat er 15 tot 20 bouwkavels nodig zouden zijn om de bedrijfsbeëindiging te realiseren. De eerste reactie van de bewoners was dat dat aantal hen te hoog leek voor hun buurtschap. Ruimte voor Ruimte huurde een landschapsarchitect in. Na nog eens drie ontwerpsessies met de bewoners was de conclusie dat circa 23 bouwkavels passend zou zijn. Stukje voor stukje werd de puzzel samen met de bewoners en pluimveehouder gelegd.

Unieke samenwerking
Tot aan de totstandkoming van het plan zijn heel wat gesprekken aan de keukentafel gevoerd. Zowel de gemeente, omwonenden, Ruimte voor Ruimte en de agrariër waren erop gebrand dit project tot een succesvol einde te brengen. Planontwikkelaar Claudia Swart van Ruimte voor Ruimte zegt daarover:

“Je probeert toch tegengestelde belangen samen te brengen. Uiteindelijk, na een proces van ongeveer 4 jaar stonden alle neuzen dezelfde kant op. Normaal gesproken koopt Ruimte voor Ruimte een weiland of grond aan de rand van een dorp en maken we zelf een plan. Hier is het maatschappelijk probleem daarentegen opgelost in de omgeving waar het speelde. Omwonenden hebben daarvoor ook eigen gronden aan ons verkocht. We hebben iedereen aan de voorkant meegenomen in wat het moet worden en wat wel of niet kan. Bewoners hebben hier zelf mee bepaald hoe hun buurtschap eruit gaat zien. Dat is heel bijzonder!”

Een aanwinst voor Sint-Michielsgestel
Inmiddels heeft een omgekeerd proces plaatsgevonden om de ontwikkeling planologisch goed te kunnen motiveren. Er is een Gebiedsvisie opgesteld en daarna een ontwerp voor de feitelijke inrichting van het gebied. In overleg met omwonenden en belangstellenden is het ontwerp verder uitgekristalliseerd en zijn er keuzes gemaakt.

In het uiteindelijke ontwerp zijn 19 kavels voorzien van 700 m2 tot 1.200 m2 waarbij enkele kavels zich lenen voor een twee-onder-een-kap woning. Er is goed gekeken naar de landschappelijke inpassing. Na realisatie moet je een gevoel krijgen van een organische ontwikkeling in plaatst van het ontwikkelen van een nieuwbouwwijk. Daarom is er ook gekeken naar een goede landschappelijke inpassing en vraagt het van de toekomstige bewoners het nodige om hun plannen zorgvuldig te ontwikkelen.

Wethouder Lianne van der Aa (gemeente Sint-Michielsgestel) : “We zijn echt enorm trots op de manier waarop dit plan tot stand is gekomen. De ondernemer én de buurt hebben de handen ineen geslagen voor een gezamenlijk doel. En het resultaat mag er zijn!”

Voortgang bestemmingsplan
De gemeenteraad heeft eind juni 2023 het bestemmingsplan vastgesteld. Er is echter beroep tegen het bestemmingsplan ingesteld. De verkoop van de kavels kan naar verwachting in de eerste helft van 2025 starten bij een onherroepelijk bestemmingsplan.  

Beluister ook de podcast voor meer verdiepende informatie over dit project en de mogelijkheden die het u kan bieden.

Terug naar blogs